16 kwietnia 2021
Komitety problemowe i naukowe Wydziału I Polskiej Akademii Nauk podjęły wspólną uchwałę w sprawie projektu ustawy o Narodowym Programie Kopernikańskim. Komitety jednoznacznie wypowiedziały się przeciw projektowi, wzywając Sejm RP do jego odrzucenia w pierwszym czytaniu, gdyby trafił pod obrady. Projekt został uznany za zagrożenie dla niezależności nauki w Polsce. W uchwale wytknięto jego niedopracowanie, zwłaszcza brak wskazania źródeł finansowania. Autorzy uchwały widzą w planowanej w ustawie o NPK Międzynarodowej Akademii Kopernikańskiej instytucję, która może doprowadzić do likwidacji PAN w efekcie przejęcia środków finansowych przeznaczonych w budżecie na instytucje naukowe. Niepokój komitetów budzi proponowany w projekcie centralistyczny i upolityczniony model nauki stanowiący zaprzeczenie kultury akademickiej. Zwraca się też uwagę na sprzeczność projektu z art. 70 ust. 5 oraz art. 73 Konstytucji RP, w myśl którego środowisku naukowemu przysługuje podmiotowość i wolność od politycznych wpływów. Wedle mocnych słów uchwały, projekt ten „to kontynuacja strategii pozbywania się przez obecne władze polityczne niezależnych instytucji. Stanowi działanie klasycznie nomenklaturowe, uprzednio zaprezentowane przy próbie upartyjnienia sądów i mediów. W sposób oczywisty i nieunikniony prowadzi do osłabienia polskiej nauki i obniżenia jej prestiżu”. Komitety zwracają uwagę na brak konsultacji projektu ze środowiskiem naukowym i wyrażają solidarność z listem prezesa PAN, prof. Jerzego Duszyńskiego w sprawie NPK.